Մայրցամաքներ, աշխարհամասեր

75394-004-D63D96A5 Pangea_animation_03

Եթե դիտենք աշխարհի քարտեզը, առաջին իսկ հայացքից կնկատենք, որ Երկրագնդի մակերևույթը բաժանված է ցամաքային և ջրային տարածքների: Երկրագնդի ցամաքի խոշորագույն տեղամասերը, որոնք շրջապատված են ծովերով ու օվկիանոսներով, կոչվում են մայրցամաքներ:
Երկրագնդի վրա կա 6 մայրցամաք:

Ամենամեծը Եվրասիան է,որի մեջ մտնում են Եվրոպա և Ասիա աշխարհամասերը, ուր գտնվում է նաև մեր հայրենիքը՝ Հայաստանը: Ափերը ողողվում են Հյուսիսային սառուցյալ, Խաղաղ, Ատլանտյան և Հնդկական օվկիանոսների ջրերով:

Մյուսներն են` Աֆրիկան, Հյուսիսային Ամերիկան, Հարավային Ամերիկան, հավերժական սառույցով ծածկված Անտարկտիդան և ամենափոքր մայրցամաքը՝ Ավստրալիան:

Մայրցամաքները շրջապատի կղզիների հետ միասին կոչվում են աշխարհամասեր: Դրանք նույնպես վեցն են՝ Եվրոպա, Ասիա, Աֆրիկա, Ամերիկա, Ավստրալիա, Անտարկտիդա:

Միլիոնավոր տարիներ առաջ Հարավային Ամերիկան, Աֆրիկան, Ասիայի մի մասը, Ավստրալիան և Անտարկտիդան կազմել են մեկ մայրցամաք՝ Գոնդվանան:

Խմբային աշխատանք դպրոցում

Երկրագնդի վրա շուրջ 2 հազար տարբեր ժողովուրդներ են ապրում, որոնք խոսում են տարբեր լեզուներով, տարբեր վարք ու բարք և սովորույթներ ունեն: Պատկերացրե ք, թե Երկրի վրա բոլորը, ամեն ինչ միանման են: Լա՞վ կլինի, թե՞ վատ: Աշխատեք խմբերով է փորձեք մտածել

ա) Ինչո՞վ լավ կլիներ, եթե Երկրի վրա ամեն ինչ միանման լիներ:

Լավ կլիներ, որ մենք միանման լինեինք, որովհետև չէինք հեռանա, իրար անընդհատ կտեսնեինք և շատ  կխոսաինք։ Լավ կլիներ, որովհետև բոլորը խելոք կլինեն և ոչ մեկը վատ բան չի անի։ Նաև լավ կլիներ, որ ընկերների տները շատ մոտիկ լինեին։ Լավ կլիներ, որ բոլորը ունենաին ամենա լավ մեքենաները։ Մի տուն չի լինի, որը մի քիչ վատը լինի։ Ծառերը մեզ ավելի շատ օդ կտաին և մենք ավելի լավ կապրեինք։

բ) Ինչո՞վ լավ չէր լինի, եթե Երկրի վրա ամեն ինչ միանման լիներ: Քննարկելու ենք դասարանում:

Իրար միանման լավ չէր լինել, որովհետև անընդհատ նույն համը կզգաինք։ Մեքենաները նույնը կլինեին և հետքրքիր չէր լինի։ Հենք, որ ուզում ենք տուն գալ պետք է գտնել քո տունը։ Վատ կլիներ, որովհետև  ամպերը արևին նման կլինեին և դուրսը շատ շոգ կլիներ և միայն ձմռանը կարելի է դուրս գալ տնից։ Վատ կլիներ, որովհետև մենք իրար չէինք կարող ճանաչել։

English

Is your family big or small?

My family is small. There are father, mother, grandmother, my dog and me in my family.

Is your house big or small? Describe your room.

I live in a flat. Our flat is big. My room is big. There are a bed, a table, a wardrobe, a chair, a bookcase and many toys.  I like my room very much.

When do you get up in the morning?

I get up at seven o’clock. I don’t like to sleep.

What do you have for breakfast?

Usually I eat sandwich and drink a cup of tea for breakfast.

What subjects do you study at school?

I study Math, English, Russian, Armenian, Natural Sciences. I like all subjects.

Can you name the days of the week?

The days of the week are Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday, Sunday.

What sport do you like?

I like football, box, karate, basketball and bowling. I ride a bike and skate very well.

Have you got a pet? Tell about your pet.

I have got a dog. It is husky. Its name is Olka. Olka likes to play with toys and run. It is white and black. It is very funny.

What do you usually do in the evening?

Usually I do my lessons, I play with my dog, I go to the park for a walk, I watch TV and play computer games.

Do you like weekends? What do you do at weekends?

Yes I do. I do my lessons, I play with my toys and go to the park with my dog.

Դասարանական աշխատանք

  1. Հաշվիր այն արտահայտության արժեքը, որը կազմված է միայն զույգ թվերից:
  2. 33+9:3
  3. 5×5+33+5

3.6+20−2x2

2 . Մեքենան քաղաքից շարժվում էր գյուղ: Առաջին ժամում մեքենան անցավ 24 կմ, իսկ երկրորդ ժամում՝ 63 կմ և հասավ գյուղ:Քանի՞ կմ անցավ մեքենան գյուղից քաղաք վերադարձի ճանապարհին:

Լուծում

24+63=87

Պատ․՝ 87

  1. Հարմար եղանակով հաշվիր գումարը:

9+206 +1 +658 =874

9+1=10

206+10=216

216+658=874

 

  1. Հաշվիր արտադրյալը՝

1260⋅930=1171800

  1. Գտիր անհայտ բաժանարարը:

250:x=50

250:50=5

X=5

 

  1. Հաշվիր բաժանման մնացորդը:

2414:35=

Մնացորդը=34

  1. Կատարիր բաժանումն ու դրա ստուգումը:

Պատասխան՝ 18474:1000=18( 474մն.)

Ստուգում՝ 18474=1000 ⋅ 18+474

8․ Արտահայտիր՝

Ա) միլիմետրերով

7մ =7000 մմ

5 սմ 5 մմ =55 մմ

8 մ 7 դմ =8700 մմ

 

Բ) սանտիմետրերով

 

3կմ =300000 սմ

 

  • կմ 2 մ=500200 սմ

8կմ 6 մ 7 դմ=800670 սմ

 

9․    Համեմատիր

 

Ա 580դմ +800 դմ   և  150մ 200 դմ+100 սմ

580 դմ+800 դմ=1380 դմ=13800սմ

150 մ+200 դմ+100սմ=15000+2000+100=17100սմ

 

580դմ +800 դմ   <  150մ 200 դմ+100 սմ

  • Ավտոմեքենան 50կմ/ժ արագությամբ անցավ 250 կմ ճանապարհ: Նույն արագությամբ անցավ ևս 210 կմ : Քանի՞ ժամում անցավ ամբողջ ճանապարհը:

 

Լուծում

250։50=5

210:50=4․2

5+4․2=9․2

Պատ․՝9․2  ժամում

  • Օգտվելով գումարման հատկություններից՝ հաշվել.

83+144+36+856+64+17=1200

83+17=100

144+856=1000

36+64=100

100+100+1000=1200

  • Երբ կանգառում ավտոբուսից իջավ 7 ուղևոր և ավտոբուս բարձրացավ 12 ուղևոր, ավտոբուսում ուղևորների թիվը դարձավ 24: Քանի՞ ուղևոր կար ավտոբուսում մինչև կանգառ:

Լուծում

24-12=12

12+7=19

Պատ․՝19 ուղևոր

  • .Հյուրանոցում քանի՞ երկու տեղանոց սենյակ է հարկավոր ավելացնել 5 հատ երեք տեղանոց սենյակներին` 21 հյուր ընդունելու համար:

Լուծում

5×3=15

21-15=6

6:2=3

Պատ․՝ 3

  • Ուղղանհյան երկու կողմերի գումարը 54 մմ է, որը 15 մմ-ով փոքր է մյուս երկու կողմերի գումարից: Հաշվիր այդ ուղղանկյան պարագիծը և մակերեսը :

Լուծում

54+15=69

54+69=123

54:2=26

69:2=34.5

26×34.5=897

Պատ․՝

Պարագիծ՝ 123, մակերես՝ 897