Բազմանիշ թվի բազմապատկումը երկնիշ և եռանիշ թվերով

Սիրելի սովորողներ, նախ միասին վերհիշենք, թե ինչպես ենք բազմանիշ թիվը բազմապատկում միանիշ թվով՝

Օրինակ՝ 1

․643

3

1929

Այժմ փորձենք հասկանալ, թե ինչպես բազմանիշ թիվը բազմապատկենք  երկնիշ թվով՝

Թիվը երկնիշ թվով՝ բազմապատկելիս սյունակաձև գրելու դեպքում նախ այն բազմապատկում ենք միավորով, ապա տասնավորով, որի արդյունքը գրում ենք 1 նիշ խորքից, և արդյունքները գումարում ենք այնպես, ինչպես այս օրինակներում՝

 

․123 23	․456        65
+369	+2280
246	2736
2829	29640

 

Այժմ փորձենք հասկանալ, թե ինչպես բազմանիշ թիվը բազմապատկենք  եռանիշ թվով՝

Թիվը եռանիշ թվով բազմապատկելիս սյունակաձև գրելու դեպքում նախ այն բազմապատկում ենք միավորով, ապա տասնավորով, որի արդյունքը գրում ենք 1 նիշ խորքից, հետո հարյուրավորով, որի արդյունքը գրում ենք 2 նիշ խորքից և արդյունքները գումարում ենք այնպես, ինչպես օրինակում՝

Օրինակ՝ ․1234

   456  

+7404

6170

  4936      

562704

 

Այժմ ինքնուրույն կատարեք այս առաջադրանքներ

1. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը

548 x 66 =36168

x548

66

3 0  8 8

3 0  8 8

3  6 1  6  8

555 x 555 =3 0 8 0 2  5

X    555

555

2 7 7 5

2 7 7 5

2 7 7  5

3 0 8 0 2  5

642 x 704 =4  5  1  9  6  8

x642

704

2 5 6 8

0 0 0

4  4  9 4

4  5  1  9  6  8

6060 : 6 =1010

-6060   6

6           1010

=06

-6

=0

9018 : 9 =1002

-9018    9

9           1002

=018

-18

=0

6018 : 3 =

-6018    3

6              2006

=018

-18

=0

2. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը.

( 153 x 126 – 58 x 24 ) – ( 8000 – 3547 ) =13433

153×126=19278

58×24=1492

19278-1392=17886

8000-3547=4453

17886-4453=13433

3. Կատարի՛ր գործողությունները.

25 ց – 61 կգ =24ց 39կգ

24 ց 100 կգ – 61 կգ=24ց 39կգ

72 ց 42 կգ – 65 կգ =71 ց  77 կգ

71 ց 142 կգ-65կգ= 71 ց  77 կգ

5 տ – 5 կգ =4 ց 995 կգ

4 տ 1000 կգ-5 կգ=4 ց 995 կգ

22 տ 2 ց – 8 ց =

21 տ 12 ց -8 ց=21 տ 4 ց

4. Երեք պարկերից I-ում կար 200 կոնֆետ: Երբ I- ից 20 կոնֆետ լցրին II-ի մեջ, 10-ը՝ III-ի մեջ, պարկերում կոնֆետների քանակաները հավասարվեցին: Քանի՞ կոնֆետ կար երկրորոդ և երրոդ պարկերում:

 

Լուծում

 

10+20=30

200-30=170

170-20=150

170-10=160

 

Պատ․՝ Երկրորդի մեջ 150, իսկ երրորդում 160

5. Երեք պահեստներում կար 540 պարկ ալյուր: Երբ I-ից 20 պարկ տեղափոխեցին II և 15 պարկ՝ III պահեստ, պահեստներում ալյուրի քանակները հավասարվեցին: Քանի՞ պարկ ալյուր կար յուրաքանչյուր պահեստում:

Լուծում

540:3=180

180-20=160

180-15=165

20+1=35

35+180=215

Պատ․՝ Առաջինում 215, երկրորդ պահեստում 160 Իսկ երրորդում 165

 

6. Հաշվիր արտահայտության արժեքը

2 x 2 x 2 x 99 x 5 x 5 x 5 =99000

40 x 90 x 50 =180000

88 x (53 x 16 – 48 x 12) — (7922 — 1188)=13902

53×16=848

48×12=576

848-576=272

88×272=23936

7922-1188=6734

23936-6734=17202

7. Աստղանիշը փոխարինի՛ր այնպիսի թվանշանով, որ ստանաս ճշմարիտ հավասարություն:

567 < 5 7 5

60812 < 60 9 05

123178 > 123 0 78

7614 > 76 0 4