ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ «ԹԵ ԻՆՉ ԿԱՐՈՂ Է ՊԱՏԱՀԵԼ, ԵՐԲ ԳՈՀԱՑՆՈՒՄ ԵՍ ԱՆՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ՄԱՐԴԿԱՆՑ»
ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ – ՏԱՍԸ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
Ուսումնական փաթեթ 2022-2023
ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ «ԹԵ ԻՆՉ ԿԱՐՈՂ Է ՊԱՏԱՀԵԼ, ԵՐԲ ԳՈՀԱՑՆՈՒՄ ԵՍ ԱՆՇՆՈՐՀԱԿԱԼ ՄԱՐԴԿԱՆՑ»
ՎԻԼՅԱՄ ՍԱՐՈՅԱՆ – ՏԱՍԸ ԽՈՐՀՈՒՐԴ
Ուսումնական փաթեթ 2022-2023
Վարժ 289
Հաշվեք արտահայտության արժեքը՝ գումարումը փոխարինելով բազմապատկումով։
ա) 23 + 23 + 23 + 23 + 23 =115
23 x 5 =115
բ) 17 + 17 + 17 + 17 + 17 + 17 + 17 =119
17 x 7 = 119
գ) 104 + 104 + 104 + 104 + 104 = 520
104 x 5 = 520
դ) 40025 + 40025 + 40025 =12075
40025 x 3 = 12075
ե) 986 + 986 + 986 + 986 = 3944
986 x 4 =3944
զ) 2388 + 2388 + 2388 + 2388 =9552
2388 x 4 =9552
Վարժ 292
Երկու պահեստներից յուրաքանչյուրում կա 35 արկղ օճառ։ Յուրաքանչյուր արկղում կա 90 օճառ։ Ընդամենը քանի՞ օճառ կա երկու պահեստներում։
Լուծում
35×2=70
70×90=6300
Պատ․՝6300 օճառ
Արսենը ունի մի տուփ, որի մեջ կա 7 կապույտ, 9 դեղին և 8 սև մատիտներ։ Ամենա քիչը առանձ նայելու քանի մատիտ պետք է Արսենը հանի, որ գոնե լինի 1 կապույտ մատիտ։
Լուծում
9+8+1=18
Պատ․՝ 18
Գրիր այն եռանիշ թիվը, որի տասնյակը 3 է, հարյուրավորը 8, իսկ մյուս միանիշը 4 է։
Պատ․՝ 834
Նավը մի օրում անցել է 310 կմ։ Երկրորդ օրը 10 կմ-ով պակաս։ Քանի կմ է անցել նավակը երկու օրում։
Լուծում
310-10=300
310+300=610
Պատ․՝610 կմ
Ծառեր, թփեր լեցուն միրգ,
Մառան տարան գիրկ ու գիրկ,
Աշուն սնավ։
Տարափ ու բուք փչելով,
Վայուն–մայուն ճչելով՝
Աշուն ծնավ։
Սաղարթ–սաղարթ սարսելով,
Ոսկի տերև դարսելով
Աշուն քնավ։
Առաջադրանքներ
1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը՝ առանձնացնելով անծանոթ բառերը:
Դարսել-իրար վրա շարվել
մառան-նկուղ
2. Բացատրի՛ր բառերը
ծնավ-ծնվեց
սնավ-սնվեց
քնավ-քնեց
3.Նկարի՛ր քեզ դուր եկած հատվածը։
4․ Բացատրի՛ր ոսկի տերև բառակապակցությունը և գործածի՛ր նախադասության մեջ։
Ոսկի տերևը նշանակում է հարուստ դեղին գույն ունեցող տերև։
Ոսկի տերևը անքան է շողշողում, որ կարծես փոքրիկ արև լինի։
5. Կարդա՛ ընդգծված բառերը և փորձի՛ր բառազույգեր կազմել։
Օրինակ՝ սարսել-դարսել
միրգ-գիրկ
սնավ-ծնավ
սնավ-քնավ
փչելով-ճչելով
6. Բանաստեղծության պատկերներին համապատասխան ֆոտոշարք պատրաստի՛ր։ Ձայնագրիր բանաստեղծության ընթերցումդ, ֆոտոշարքի կամ նկարաշարի համադրությամբ տեսանյութ պատրաստի՛ր:
Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։
Ծագեց առավոտ
Պաղեց, սառավ օդ։
Գոռաց երկինք, բուք արավ,
Հևաց, հևաց.
Ծերուկ երկիր սուգ արավ։
Ճաքեց հեռուն ամպ,
Երկիր դողաց-բա՛մբ։
Բողբոջ արև շող կապեց,
Դողաց, սողաց,
Արյուն-ամպից քող կապեց։
Վառեց լեռան լանջ,
Լեռան ցավատանջ։
Տեղաց անձրև մաղ տալով,
Մարմանդ-մարմանդ,
Հոգնած տերև շաղ տալով։
Առաջադրանքներ
1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը և նկարի՛ր քեզ ամենից շատ դուր եկած հատվածը։
2. Բացատրիր արտահայտությունները
վար եկան-ցած ընկան
շար եկան-շարվեցին
մաղ տալ-մաղել
շաղ տալ-շաղել
քող կապել-վարաքույ կապեց
3. Փորձիր քո բառերով պատմել բանաստեղծությունը։
Աշուն է, օրերը ցրտել են։ Սև-սև ամպերը կուտակվել են սարի գլխին։ Հանակարծ սկսվում է ուժեղ քամի և ամպրոպ։ Սկսում է մաղել թույլ անձրև։ Դեղնակարմրավում տերևները ցած են ընկնում, բայց քիչ անց արևը նորից դուրս է գալիս ամպերի տակից։
4 . Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները:
վար-վեր
պաղել-տաքանալ
հեռու-մոտիկ
վառել-հանգցնել
5. Դուրս գրիր բանաստեղծության այն տողերը, որոնց մեջ գույն կա։
Սևուկ ամպեր վար եկան
Լրացուցիչ առաջադրանքներ
4. Ձայնագրի՛ր բանաստեղծությունը և նկարաշարի օգնությամբ տեսանյութ պատրաստի՛ր
Վարժ 267
Կատարեք գործողություններ։
ա) 30 x 47 + 80 : 16 = 1415
բ) 135 x 20 – 1024 : 8 = 1572
գ) 11916 : 18 – 2348 : 4 =75
Վարժ 272
Միևնույն քաղաքից միևնույն ուղղությամբ միաժամանակ դուրս եկան երկու մեքենաներ նրանցից մեկը մեկ ժամում անցնում էր 65 կմ, մյուսը 80 կմ։ Որքա՞ն կլինի նրանց հեռավորությունը 7 ժամ հետո։
Լուծում
80-65=15
15×7=105
Պատ․՝105 կմ
Վարժ 274
Հանքային ջուր լցնող սարքերից մեկը 1 րոպեում լցնում 50 շիշ, իսկ մյուսը՝ 10 շշով ավելի քանի ժամում երկու սարքերը միասին կլցնեն 13200 շիշ։
Լուծում
50+10=60
60+50=110
13200:110=120
120:60=2
Պատ․՝ 2 ժամում
Վարժ 267
Կատարեք գործողությունները։
դ) 97 + 85 X 30 – 294 =2353
ե) (120 – 84) : (68 – 62) =6
զ) (25 + 34) x (85 – 79) = 300
Վարժ 271
Որքա՞ն ժամանակ է անցկացնում աշակերտը դպրոցում այն օրը, երբ ունի 4 դաս յուրաքանչյուրը 40 ր տևողությամբ, իսկ դասամիջոցներից երկուսը տևում է 15 ր, մեկը 20 ր։
Լուծում
4×40=160
15×2=30
20+30=50
160+50=210
Պատ․՝210
Վարժ 273
Կայարանից միաժամանակ հակառակ ուղություններով դուրս եկավ երկու գնացներ։ Առաջին գնացքը 1 ժամում անցնում էր 60 կմ, երկրորդը 90 կմ։ Ի՞նչ հեռավորություն կլինի նրանց միջև 14 ժամ հետո։
Լուծում
90-60=30
30×14=420
Պատ․՝420
Վարժ 275
Դարբինը 14 օրում պիտի պատասխաներ 280 պայտ՝ ամեն օր պատրաստելով հավասար քանակներով պայտեր։ Սակայն նա օրական 8 պայտով ավելի էր պատրաստում։ Քանի՞ օրում դարբինը կատարեց պատվերը։
Լուծում
280:14=20
20+8=28
280:28=10
Պատ․՝10
Վարժ 268
Գտեք այն թիվը, որը պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն։
ա) 85 + 10 = 95
բ) 113 – 81 =32
գ) 14 + 62 x 3 =200
դ) 375 + 5 = 380
ե) 269 – 25 x 7 =94
զ) 777 = 1 + 776
է) 120 – 53 = 67
ը) 857 = 1485 – 638
թ) 515 = 0 + 515