«Маяк»

На маяке жили мальчик и его отец. Отец каждый день провожал сына в море и каждый вечер его встречал. Отец мальчика учил его играть на рояле и они каждый вечер играли. Мальчик взрослел и в один день он уплыл на корабле, но не вернулся. Каждый вечер отец приходил на причал и забирал из почтового ящика письмо. В один день мальчик вернулся и увидел много писем, которые отец не забрал из почтового ящика. Мальчик сразу побежал к отцу и он увидел, что он лежит в постеле и сильно болен. Мальчик решил остаться на маяке рядом с отцом. Они опять играли на рояле. Но в один день его отец умер. Но мальчик все равно остался жить на маяке со своей семьей.

 

Автор хотел сказать, что надо любить своих родителей и заботиться о них, потому что они всегда нас любят, ждут нас и учат нас всему.

Առաջադրանքներ․

1)Հաշվե՛ք․

ա)+38 : (-19) =-2

բ)-600 : (-150) =4

գ)-720 : (+120) =-6

դ)-420 : (-15) =28

ե)-531 : (+3) =-177

զ)+837 : (-1) =-837

է)0 : (-14) =0

ը)+39 : (-13) =-3

թ)-121 : (-11) =11

2)Գտե՛ք արտադրյալը․

ա)16 • (-3) • 6 =-288

բ)(-8) • (-4) • 3 =+96

գ)14 • (-5) • (-7) =+490

դ)(-15) • 17 • (-2) =+510

ե)(-1) • (-1) • (-8) =-8

զ)8 • (-1) • 0 =0

3)Հետևյալ թվերը ներկայացրե՛ք երկու արտադրիչների արտադրյալի տեսքով, որոնցից գոնե մեկը բացասական թիվ է․

-40, +32, -1, 0, -12, +9

-40×1=-40

-32 x (-1)=32

-1x(+1)=-1

0x0=0

-2x(+6)=-12

+9x(-1)=+9

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Հաշվե՛ք․

ա)(-3) • (-7) =+21

բ)(+3) • (+4) =+12

գ)(-1) • (-20) =+20

դ)(+8) • (+5) =+40

ե)(-8) • (-9) =+72

զ)(+11) • (+15) =+165

2)Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի հավասարություն․

ա) -3 • 7 = 21

բ) 6 • 6 = -36

գ) -10 • 0 = 0

դ) -9 • (-9) – (+1) = -80

ե) -21 • (-2) + 3 = 45

զ)2 — 3 • (-20) = 20

                   

Այսօր ես իմ դասարանի և մեր ուսուցիչներ՝ ընկեր Դիանայի և ընկեր Շուշանի հետ գնացել էի Հայաստանի պատմության թանգարան։ Այդ թանգարանում կային հին մարդկանց տարբեր գործիքներ և զենքեր։ Այնտեղ տեսանք նաև ասպետների զրահ և նրանց վահանը։ Էքսկուրսավարը մեզ ցույց տվեց ձիերի զրահը։ Մենք տեսանք հին ժամանակվա դրամներ։ Մեզ մանրամասն պատմում էին, թե որտեղ էին ապրում և ինչ էին պատրաստում մարդիկ հին ժամանակներում։ Այնտեղ տեսանք ոսկուց պատրաստված զարդեր, ափսեներ։ Ոսկուց պատրաստում էին ոսկե գլխարկ, մատանի և այլ նախշեր։ Նաև մեզ ցույց տվեցին տարբեր կենդանիների ոսկորներ։ Ցույց տվեցին, թե մարդիկ ոնց էին արագ հասնում ինչ-որ տեղ։ Այս ճամփորդություն ինձ շատ դուր եկավ և ես շատ կուզենամ, որ պատմության թանգարաններ ավելի շատ այցելեմ։

Ռափայել Պատկանյան
Նոր տարի
Երնե~կ, թե այս Նոր տարին
Վերջ տար հայի ցավերուն,
Չարը կորչեր, ու բարին
Բուն դներ մեր սրտերուն;
Երնե~կ, թե այս Նոր տարին
Ազատ շնչեր Հայաստան,
Եվ շուրջ Մասիս մեր սարին
Փայլեին արտ-անդաստան:
Երնե~կ, թե այս Նոր տարին,
Ոտքի կանգներ Հայաստան,
Եվ կիսաքանդ մեր Կարին
Լիներ քաղաք մի կլ:
Երնե~կ, թե այս Նոր տարին
Հայ սրտի մեջ ուժ հոսեր,
Ապավինած յուր սրին,
Հայը բնավ չի սարսեր;
Երնե~կ, թե այս Նոր տարին
Հայ ազգի մի գումարվեր,
Ի գլուխ Կարնո հայ ամրին
Հայ դրոշակ ծածաներ:
Հայեր, երբեք չերկմըտենք,
Կկատարվի այդ ամեն,
Եթե իսպառ մենք հանենք
Փոքրոգություն մեր սըրտեն:
Ղազարոս Աղայան Նոր տարի
Արի, դու,արի Քո գալդ բարի,
Սիրուն Նոր տարի,
Նոր օրեր բեր մեզ
:
Ձյուն տուր սարերի
,
Անձրև` արտերին
,
Կարկուտը` չարին
,
Զով արևը` մեզ
:
Անթուփ ծաղիկից
,
Աններկ կարմրուկից
,
Բարի ցավերից
Ազատ պահիր մեզ
:
Մայրական գթով
,
Գրկաբաց ձեռքով
,
Ուրախ ժպիտով
Առ քո գիրկը մեզ
:
3
Տարին բոլորեց
,
Երեսը շրջեց
,
Նոր դիպակ դրավ
,
Նոր դեմք ցույց տըվավ
:
Մարդիկ խնդացին
,
Կերան, խմեցին
,
Նորադեմ տարուն
Դիմավորեցին
:
Հովհաննես Թումանյան
Նոր տարի
Դու էլ արի
Նորեկ տարի
Գըլխիս վերից
Անցիր
-գնա
,
Ինչպես մի օր
Թեթևասահ
,
Որ արևի
Վառ ժըպիտով
,
Հողմ ու շանթի
Սառն աղմուկով
Անց
է կենում
Ծաղկի վերից
,
Իսկ նա հովտում
,
Իր հուսալից
Աչքը վերև
,
Փոքրիկ, չնչին
,
Ցնծում
է կամ
Մոտ
է վերջին
…
Ես էլ էնպես
,
Նորեկ տարի
Մի խոտ, մի բույս
Ոչ ավելի
:
Մի երկիր
է
Տվել մեզ կյանք
,
Մի երկինք է
Պահել իր տակ
Եվ գեղեցիկ

Փարթամ, հպարտ
Մի խոտ, ծաղիկ
Կամ թե մի մարդ
…
Մենակ իրար
Չենք հասկանում
,
Բայց ապրում ենք
Մի սահմանում
,
Մի ճամփով էլ
Պիտի գընանք
,
Կըրկին ձուլվենք
,
Մի հող դառնանք
,
Անհետ
,անտես
Կորչենք, ինչպես
Ջոկ հընչյուններ
Մի մեծ երգի
,
Լոկ հյուլեներ
Տիեզերքի
…

 

Անդաստան-դաշտ

 

Տարբեր նշաններով երկու ամբողջ թվեր բազմապատկելու համար պետք է՝

բազմապատկել այդ թվերի մոդուլները

արդյունքի դիմաց դնել «−» նշանը

(−)⋅(+)=(−)

(+)⋅(−)=(−)

Օրինակ 1

ա) −25⋅2=−(25⋅2)=−50

բ) 25⋅(−2)=−(25⋅2)=−50

Օրինակ 2

ա) −5⋅14=−(5⋅14)=−70

բ) 5⋅(−14)=−(5⋅14)=−70

Միևնույն նշաններով երկու ամբողջ թվեր բազմապատկելու համար պետք է՝

բազմապատկել այդ թվերի մոդուլները

արդյունքի դիմաց դնել «+» նշանը

(+)⋅(+)=(+)

(−)⋅(−)=(+)

Օրինակ 3

−12⋅(−3)=|−12|⋅|−3|=36

Սովորաբար գրում են այսպես՝ −12⋅(−3)=12⋅3=36

Կազմենք մի աղյուսակ և ներկայացնենք նշանների կանոնը․

Նույն կանոններով կատարում ենք նաև բաժանում։

Առաջադրանքներ․

1) Հաշվե՛ք.

ա) (–8) · (+16) = -128

բ) (+17) · (–4) = -68

գ) (–1) · (+1) = -1

դ) (+20) · (–18)  = -360

ե) (–7) · (+5) = -35

զ) (+21) · (–6) = -126

է) (–1) · (+7) = -7

ը) (+15) · (–60) = -900

2) Առանց բազմապատկում կատարելու համեմատե՛ք.

ա) (–5) · (–7) > 0,

բ) (+3) · (+9) > (+8) · (–7),

գ) (–8) · (+6) < 0,

դ) (–14) · (–12) > (–10) · (+2),

ե) (+16) · (–5) < 0,

զ) (+20) · (–1) < (–6) · (–3)։

3) Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի

հավասարություն.

ա) -21 ։ 3 = –7,

բ) 48 ։ (–8) = –6,

գ) (–80) ։ (–20) = 4,

դ) -10 ։ (–5) = 2,

ե) (–45) ։ 15 = –3,

զ) 80 ։ (–16) = –5։

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1) Կատարե՛ք ամբողջ թվերի բազմապատկում.

ա) (–4) · (–5) = +20

բ) (–8) · 0 = 0

գ) (+32) · (–6) = -192

դ) (+1) · (+23) = +23

ե) (–19) · (+7) = -133

զ) 0 · (–1) = 0

է) (+14) · (–25) = -350

ը) (–10) · (+12) = -120

2) Համեմատե՛ք թվերը.

ա) (–5) · 0 < 4,

բ) –100 < 100 · (–3) · 0,

գ) (7 · 0) · (–9) < –2,

դ) 8 > 37 · (0 · 20)։

3) Համեմատման նշաններից ո՞րը պետք է դնել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի ճիշտ համեմատում.

ա) (–4) · (–5) > 0,

բ) 2 · 3 < (–4) · (–2),

գ) (–8) · 5 < 0,

դ) 2 · (–20) = (–10) · 4,

ե) 7 · (–3) < (–2) · (–1),

զ) (–12) · (–2) > 5 · (–1)։

4) Ի՞նչ նշան կունենա երեք ամբողջ թվերի արտադրյալը, որոնցից`

 ա) երկուսը բացասական թվեր են, մեկը՝ դրական,

-2 x -2 x 2 = +8

Պատ․՝ դրական

 բ) մեկը բացասական թիվ է, երկուսը`դրական:

-5 x 5 x 2 = -50

Պատ․՝ բացասական

1)Հաշվե՛ք․

ա)2 • |-11 + 4| — |+5 — 8|=2×7-3=11

բ)10 • |-2 + 1| +6 • |-4 — 9|=10×1+6×13=88

գ) |3-4-1| • |2+7-12|=2×3=6

դ) |8-4+2| • |7-7|=6×0=0

ե) |9-5+4| : |-16+4|=8/12=2/3

զ) |25+6-1| : |-17+4+8|=30:5=6

2) Քանի՞ մետր է միատեսակ գործվածքի երկու կտորներից յուրաքանչյուրի երկարությունը, եթե առաջին կտորը որում երկրորդից 16 մ-ով ավելի գործվածք կա, արժե 168000 դրամ, իսկ երկրորդը՝ 120000 դրամ։

Լուծում

168000-120000=48000

48000:16=3000

168000:3000=56

56-16=40

Պատ․՝ առաջինում 56 մ, իսկ երկրորդում 40 մ

3)Ներկայացրե՛ք -15 թիվը՝

ա) Երկու բացասական թվերի տարբերության տեսքով,

-20-(-5)=-15

բ) Մեկ բացասական և մեկ դրական թվերի տարբերության տեսքով,

-10-(+5)=-15

գ) Երկու դրական թվերի տարբերության տեսքով։

15-30=-15

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Համեմատե՛ք․

ա) |-2| = |2|

բ) |3 ամբ․ 1/4| < |-4|

գ) |-100| > |0|

դ) |-12,9| < |-13|

ե) |3/8| > |-1/5|

զ) |-7 ամբ․ 2/3| > |20/3|

2) Գնել են երկու տեսակի կոնֆետներ՝ վճարելով ընդամենը 6500 դրամ։ Առաջին տեսակի կոնֆետից,որի 1 կիլոգրամն արժե 2200 դրամ,գնել են 2 կգ։ Մնացած գումարով գնել են երկրորդ տեսակի կոնֆետներ՝ 1 կիլոգրամը 700 դրամով։ Երկրորդ տեսակի քանի՞ կիլոգրամ կոնֆետ են գնել։

Լուծում

2200×2=4400

6500-4400=2100

2100:700=3

Պատ․3 կգ

1. Հողի ու ջրի ,թռչունների ու ձկների ,վայրի գազանների պահպանման համար ի՞նչ միջոցներ են ձեռնարկվում:

Պետք է աղբը թափել աղբամանի մեջ և պետք չէ ծառերը կտրել, որովհետև օդը կկորի և մենք չենք կարողանա շնչել։ Պետք է տնկել նոր բույսեր և ծառեր և պետք է այդ ծառերը և բույսերը ջրել։ Ես միշտ իմ տան ծաղիկները ջրում եմ, որ երկիրը լինի մաքուր։ Ես հասկացա, որ պետք չէ կրակ վառել անտառներում և ծառերի մոտ, որովհետև ծառերը կվառվեն և կլինի հրդեհ։ Պետք չէ գցել աղբ նաև ծովերում, գետերում, լճերում և օվկիանոսներում, որովհետև ջրային կենդանիները կմահանան։ Պետք է ստեղծել կենդանիների համար առանձնացված բնական տարածքներ։

2. Որո՞նք են թթվային անձրևների առաջացման պատճառները,և ի՞նչ հետևանքներ կարող են դրանք ունենալ:

Թթվային անձրև, մթնոլորտում արդյունաբերական արտանետումների (քլորաջրածին (HCl), ծծմբի (ՏO2) ու ազոտի երկօքսիդներ) և խոնավության փոխազդեցության հետևանքով հաճախ առաջանում են թթվային (թթու պարունակող) տեղումներ (անձրև, ձյուն)։ Թթվային անձրևները թթվեցնում են ջրային ավազանները, հողերը՝ հանգեցնելով ձկների և մյուս ջրային օրգանիզմների ոչնչացման, անտառների և մշակաբույսերի աճման կտրուկ նվազման և չորացման։

3. Ինչու՞ չի կարելի այրել կենցաղային աղբը:

Կենցաղային աղբը չի կարելի այրել, որովհետև այրման ժամանակ առաջանում են թունավոր նյութեր։

4. Ի՞նչ է մեխանիկական շարժումը:

Մարմինների դիրքի փոփոխությունը շրջակա մարմինների նկատմամբ անվանում են մեխանիկական շարժում։

5. Ի՞նչի նկատմամբ է շարժվում գետում լողացող ձուկը:

Ձուկը շարժվում է գետի ափի նկատմբամբ։

6. Ի՞նչով է իրարից տարբերվում շարժումները:

Շարժումները իրարից տարբերվում են արագությամբ։

7. Ի՞նչ է ցույց տալիս արագությունը:Ի՞նչ միավորներով է այն չափվում:

Արագությունը ցույց է տալիս միավոր ժամանակում անցած ճանապարհը։ Արագությունը չափվում է   մ/վ, կմ/ժ և այլն:

8. Ե՞րբ են մարմինները փոխում իրենց շարժման արագությունը:

Մարմինները փոխում են իրենց արագույթյուն ըստ գործադրած արտաքին ուժի։

9. Ի՞նչ տառով են նշանակում ուժը:

Ուժը նշանակում են F տառով։

10. Ո՞ր ուժն է կոչվում առանձգականության ուժ:

Մարմինը դեֆորմացնելիս առաջանում է ուժ, որը ստիպում է նրան վերականգնել իր սկզբնական ձևն ու չափերը: Այդ ուժն անվանում են առաձգականության ուժ:

11. Ե՞րբ են առաջանում մարմինների ձևափոխություն:

Արտաքին ազդեցության հետևանքով մարմնի ձևի, չափերի փոփոխությունը կոչվում է դեֆորմացիա կամ ձևափոխություն:

12. Ուժի չափման միավորը ի՞նչպես է կոչվում:

Ուժի չափման միավորը կոչվում է Նյուտոն։ (1 Ն):

13. Ի՞նչ է մարմնի կշիռը:

Այն ուժը, որով մարմինը Երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է անշարժ հորիզոնական հենարանի կամ ուղղաձիգ կախոցի վրա, կոչվում է մարմնի կշիռ։

14. Ո՞ր երևույթն են անվանում տիեզերական ձգողությունը:

Տիեզերական ձգողության շնորհիվ է,որ բոլոր մոլորակները, այդ թվում նաև Երկիրը, պտտվում են Արեգակի շուրջը:

15. Ո՞ր ուժն է կոչվում ծանրության ուժ:

Այն ուժը, որը ուղղված է երկրի կենտրոն, կոչվում է ծանրության ուժ