Անահիտը, Բաբկենը, Գայանեն, Դավիթն ու Երվանդը գցեցին երկուական զառ: Նրանցից յուրաքանչյուրը գումարեց իր գցած զառերի վրայի կետերի թվերը (տե՛ս նկարը): Ո՞ւմ գումարն է ամենամեծը:

(A) Անահիտ (B) Բաբկեն (C) Գայանե (D) Դավիթ (E) Երվանդ

 

2. Այսօր փոքրիկ Կենգան 7 շաբաթական և 2 օրական է: Քանի՞ օրից նա կլինի 8 շաբաթական:

(A) 1 (B) 2 (C) 3 (D) 4 (E) 5

 

3.

 

• 24 (B) 28 (C) 36 (D) 56 (E) 80

 

4. Ի՞նչ է տեսնում Պիպոն, երբ իրեն նայում է հայելում:

              (A) (B) (C) (D) (E)

 

5. Արմինեն մի քանի խնձոր բաժանեց իր և իր 5 ընկերների միջև: Յուրաքանչյուրը ստացավ կես խնձոր: Քանի՞ խնձոր բաժանեց Արմինեն:

(A) 2 ու կես (B) 3 (C) 4 (D) 5 (E) 6

 

6. Գևորգն ու նրա հայրը գնացին կրկես: Նրանց նստատեղերի համարներն են 71 և 72: Նրանք ո՞ր կողմ պետք է գնան:

(A) (B) (C) (D) (E)

 

7. Ուղղանկյան մի մասը թաքնված է վարագույրի հետևում: Ի՞նչ տեսք ունի թաքնված մասը:

(A) եռանկյուն (B) քառակուսի (C) վեցանկյուն (D) շրջան (E) ուղղանկյուն

 

8. Պատասխանի տարբերակներից ո՞րն է ճիշտ նկարագրում նկարը: (A) Շրջանների քանակը հավասար է քառակուսիների քանակին:

(B) Շրջանների քանակը փոքր է եռանկյունների քանակից:

(C) Շրջանների քանակը երկու անգամ մեծ է եռանկյունների քանակից:

(D) Քառակուսիների քանակը մեծ է եռանկյունների քանակից:

(E) Եռանկյունների քանակը երկուսով մեծ է շրջանների քանակից:

9. Հինգ երեխա ունի թղթե քառակուսի, եռանկյուն և շրջան: Երեխաներից յուրաքանչյուրը տեղադրում է դրանք իրար վրա, ինչպես ցույց է տրված նկարում: Քանի՞ երեխա է եռանկյունը տեղադրել անմիջապես քառակուսու վրա:

(A) 0 (B) 1 (C) 2 (D) 3 (E) 4

 

10. Տիգրանն ուզում է քառակուսու դատարկ վանդակներում 1-ից 9 թվանշաններից երկուսը գրել այնպես, որ բոլոր չորս թվերի գումարը հավասար լինի 20-ի (տե՛ս նկարը): Քանի՞ եղանակով նա կարող է դա անել:

(A) 5 (B) 6 (C) 7 (D) 8 (E) 9

 

11. Զավենն ունի երկու քարտ: Նա քարտերի երկու երեսներին թվեր է գրել: Առաջին քարտի վրա գրված թվերի գումարը հավասար է երկրորդ քարտի վրա գրված թվերի գումարին: Չորս թվերի գումարը 32 է: Պատասխանի տարբերակներում բերված թվերի զույգերից ո՞րը կարող է գրված լինել քարտերի չերևացող երեսներին:

(A) 6 և 3 (B) 7 և 0 (C) 8 և 1 (D) 9 և 2 (E) 11 և 4

 

12. Պատասխանի տարբերակներում բերված սալիկներից ո՞րը պետք է տեղադրել նկարի պատկերի մեջտեղում այնպես, որ միմյանց հպվեն միայն նույն գույնի գծերը:

(A) (B) (C) (D) (E)

 

13. 2016 տարեթվի թվանշանների գումարը 9 է: 2016-ից հետո ո՞ր տարեթվի թվանշանների գումարը նորից կլինի 9:

(A) 2007 (B) 2025 (C) 2034 (D) 2108 (E) 2134

 

14. Նկարում բերված հինգ մարմիններից ո՞ր երեքը կարելի է միացնել այնպես, որ ստացվի քառակուսի:

(A) X, Y և Z (B) V, U և Y (C) V, Z և Y (D) V, X և Y (E) U, X և Y

 

15. Լևոնը սկսեց թվեր գրել աղյուսակի վանդակներում (տե՛ս նկարը): Նա որոշեց, որ յուրաքանչյուր տողում և յուրաքանչյուր սյունակում 1, 2 և 3 թվերից յուրաքանչյուրը գրելու է միայն մեկ անգամ: Որքա՞ն կլինի այն թվերի գումարը, որոնք Լևոնը կգրի A և B վանդակներում: (A) 2 (B) 3 (C) 4 (D) 5 (E) 6

 

16. Հովհաննեսն ունի 11 քառակուսիներից կազմված ժապավեն: Նա դրամներ է տեղադրում ժապավենի ութ հարևան քառակուսիներում այնպես, որ դրամների միջև դատարկ քառակուսիներ չմնան: Ժապավենի վրա ամենաշատը քանի՞ քառակուսիում հաստատ դրամ կլինի, եթե Հովհաննեսը դրանք ժապավենի վրա դասավորի ցանկացած ձևով՝ խնդրում բերված պայմանի համաձայն:

(A) 1 (B) 3 (C) 4 (D) 5 (E) 6

 

17. Շրջելով քարտը դրա աջ կողմից՝ կտեսնենք նկարում բերված պատկերը: Ի՞նչ կտեսնենք, եթե քարտը շրջենք դրա վերևի կողմից:

(A) (B) (C) (D) (E)

 

18. Լուսինեն, Լիլիթն ու Լալան եռվորյակներ են (երեք քույրեր, որոնք ծնվել են նույն օրը): Նրանց քույր Նունեն երեք տարով մեծ է նրանցից: Բերված թվերից ո՞րը կարող է լինել չորս քույրերի տարիքների գումարը:

(A) 25 (B) 27 (C) 29 (D) 30 (E) 60

 

19. Կարինեն ցանկանում է սեղանին տեղադրել հինգ թաս այնպես, որ ամեն հաջորդ թասի քաշը ավել լինի նախորդի քաշից: Նա արդեն տեղադրել է Q, R, S և T թասերը ճիշտ կարգով (տե՛ս նկարը): T թասը ամենածանրն է: Կարինեն որտե՞ղ պետք է տեղադրի Z թասը:

(A) Q թասի ձախ կողմում

(B) Q և R թասերի միջև

(C) R և S թասերի միջև

(D) S և T թասերի միջև

(E) T թասի աջ կողմում

 

20. Իմ շների թաթերի քանակը 18-ով մեծ է նրանց քթերի քանակից: Քանի՞ շուն ունեմ ես:

(A) 4 (B) 5 (C) 6 (D) 8 (E) 9

 

21. Կախարդական այգում աճում են կախարդական ծառեր: Յուրաքանչյուր ծառի վրա կան 6 տանձ ու 3 խնձոր կամ 8 տանձ ու 4 խնձոր: Այգում կա 25 խնձոր: Քանի՞ տանձ կա այգում:

(A) 35 (B) 40 (C) 45 (D) 50 (E) 56

 

22. Նարեկը գումարեց յոթ թիվ և ստացավ 2016: Այդ թվերից մեկը 201-ն է: Նա 201-ը փոխարինեց 102-ով և նորից գումարեց բոլոր թվերը: Ի՞նչ ստացավ Նարեկը արդյունքում:

(A) 1815 (B) 1914 (C) 1917 (D) 2115 (E) 2118

 

23. Մեսրոպը լեգոյի 27 բաղադրիչ մասնիկներից չորսու է կառուցել (տե՛ս նկարը): Նա բաժանում է չորսուն այնպես, որ ստացված մասերից մեկի երկարությունը երկու անգամ մեծ է լինում մյուսի երկարությունից: Մեսրոպը նույն եղանակով բաժանում է ստացված նոր չորսուներից մեկը: Նա նույն եղանակով շարունակում է բաժանել բոլոր ստացված մասերը: Պատասխանում բերված մասերից ո՞րը Մեսրոպը չի կարող ստանալ նման բաժանումների ընթացքում:

(A) (B) (C) (D) (E)

 

24. Հինգ ճնճղուկ նստած են ճյուղի վրա, ինչպես ցույց է տրված նկարում: Յուրաքանչյուր ճնճղուկ ծլվլում է այնքան անգամ, որքան ճնճղուկ տեսնում է: Օրինակ՝ Աննան ծլվլում է չորս անգամ: Այնուհետև ճնճղուկներից մեկը շրջվում է և նայում հակառակ ուղղությամբ: Կրկին յուրաքանչյուր ճնճղուկ ծլվլում է այնքան անգամ, որքան ճնճղուկ տեսնում է: Այս անգամ ծլվլոցների ընդհանուր քանակը մեծ է առաջին անգամվա ծլվլոցների քանակից: Ո՞ր ճնճղուկն էր շրջվել և նայում հակառակ ուղղությամբ:

(A) Աննա (B) Բելա (C) Գոռ (D) Դավիթ (E) Եվա

 

 

Մաս 1-ին

Ժամանակով մի քաղաք է եղել՝ Նուկիմ անունով: Անունը կա, բայց տեղը մինչև հիմա հայտնի չէ: Այս քաղաքը ցուրտ է եղել՝ երկու ձմեռ, մի ամառ: Մի օր ժողովուրդը հարայ-հրոցով հավաքվում, ափ է առնում քաղաքի առաջավոր մարդկանց դռները.

-Էս քաղաքում էլ ապրել չի լինի, սառանք, ախպեր, սառանք: Ելեք պատգամ գնացեք թագավորի մոտ, գնացեք, թագավորին ասեք, թե որ երկու ամառ, մեկ ձմեռ չանի՝ մենք էս քաղաքում է՜լ մնացողը չենք:

– Ժողովրդի կամքը սուրբ է, – ասում են առաջնորդները, որ քաղաքի խելոքներն են լինում, խորհրդի են նստում և որոշում թագավորի մոտ գնալ խնդրելու և, թագավորի սիրտը շահելու համար էլ մի քսակ ոսկի նվեր են տանում ժողովրդի կողմից: Շինում են մի երկար նիզակ, նիզակի ծայրից կախում են քսակը և «քագավոր, որտեղ ես, գալիս ենք քեզ մոտ», ասում են քաղաքի առաջավորներն ու ճամփա ընկնում:

Մի ավանի միջով անցնելիս տեսնում են խանութպանին մեկը կրակի բոցի պես մի բան է ծախում: Դրա տեսքը շատ է հրապուրում Նուկիմ քաղաքի պատգամավորներին:

– Էտ ի՞նչ ես ծախում, ախպեր, – հարցնում են նրանք:

– Տաքդեղ, – պատասխանում է խանութպանը:

Առաջին անգամն են տեսնում տաքդեղը, առաջին անգամն են լսում տաքդեղ անունը:

-Ուտելու բա՞ն է, – հարցնում են նրան:

– Ուտելու բան է, բա՜ ոնց, – պատասխանում է խանութպանը:

– Որ էտպես է, մի կշեռք էտ ասածիցդ տուր:

Ավագ պատգամավորը տաքդեղից մի հատ կծում է, բերանը մրմռում է, աչքերը արցունքոտվում են, նետում է մյուսին, սա էլ մի կտոր կծում է, նետում է մյուսին: Էսպես մինչև վերջին պատգամավորը: Բերանները մրմռալով, աչքերը արցունքոտելով, խանութպանին հայհոյելով՝ շարունակում են ճանապարհը: Մի ուրիշ ավանով անցնելիս տեսնում են խանութպանի առաջ սալաների վրա դարսված… չեն իմանում ինչ:

– Էտ ի՞նչ ես ծախում, ախպեր:

– Խաղող:

Առաջին անգամն են տեսնում խաղողը, առաջին անգամն են լսում խաղողի անունը:

– Ուտելու բա՞ն է,- հարցնում են նրանք:

– Էն էլ ոնց, – պատասխանում է խանութպանը:

– Դե, մի կշեռք տո՛ւր:

Վճարում են, առնում, ուտում, համը բերաններն է մնում: Շրթունքները լիզելով, խանութպանին օրհնելով` շարունակում են ճանապարհը:

Մաս 2-րդ

Մի ուրիշ ավանով անցնելիս տեսնում են խանութպանի մոտ կտոր-կտոր ճերմակ բաներ:

– Էդ ի՞նչ ես ծախում:

– Շաքար:

Շաքա՞ր….Ո՛չ տեսել էին, ո՛չ լսել:

– Ուտելու բա՞ն է,- հարցնում են նրանք:

– Էն էլ ոնց:

– Դե, մի կշեռք տո°ւր:

Վճարում են, առնում, կռթկռթալով ուտում, համը բերաններն է մնում:

Գնում են, գնում, գիշերը վրա է հասնում: Նիզակը տնկում են գետնի մեջ, քսակով ոսկին ամրացնում նիզակին, իրենք պառկում են շուրջը, միամիտ քնում: Գողը ինչպե՞ս կարող է բարձրանալ վերև, նիզակի ծայրից կախված քսակը առնել, իսկի խելքի մոտ բա՞ն է:

Հակառակի պես գիշերը մի ճամփորդ է անցնում էդ տեղերով, տեսնում է մի տնկած ձողի շուրջը մարդիկ անուշ քնել են: Վեր է նայում` ձողի ծայրից μան է կախված: Վար է բերում ձողը, բաց անում քսակը, մեջը՝ դեղին ոսկի: Ոսկին դատարկում է իր խուրջինի մեջ, փոխարենը քսակի մեջ խիճ ու ավազ է լցնում, ձողը նորից կանգնեցնում:

Առավոտը Նուկիմ քաղաքի խելոքները շարունակում են իրենց ճանապարհը: Հարցնելով հասնում են թագավորանիստ քաղաքը: Մայրաքաղաքի դռան մոտ նստում  են, ծախսերի հաշիվ են տեսնում, որ գումարը իրար մեջ արդար բաժանեն:

Ավագ պատգամավորն ասում է.

— Էն կարմիր բանը, որ ես կերա, քեզ գցեցի, դու կերար մեկէլին գցեցիր` մեկ արծաթ, էն բանը, որ աստված շինել էր, մենք քանդեցինք` մեկ արծաթ. էն բանը, քանց ձյուն ճերմակ էր, քանց մոր կաթ անուշ` երկու արծաթ:

Հաշիվը տեսնելուց հետո գնում  են թագավորի դռանը կանգնում: Դռնապանը իմաց է տալիս պալատականներին, սրանք էլ թագավորին, թե Նուկիմ քաղաքից պատգամավոր են եկել: Թագավորը հրամայում է ներս կանչել նրանց:

Պատգամավորները թագավորին գլուխ են տալիս և բարև բռնած կանգնում են: Ավագ պատգամավորը քսակը մոտեցնում է թագավորին և ասում.

– Թագավո՛րն ապրած կենա, մենք Նուկիմ քաղաքի ժողովրդի կողմից ենք եկել խնդրանքով: Էս մի քսակ ոսկին էլ ժողովրդի կողմից քեզ նվեր ենք բերել: Մեր քաղաքը շատ ցուրտ քաղաք է. երկու ձմեռ, մեկ ամառ: Թե որ երկու ամառ, մեկ ձմեռ չանես, էլ մեր քաղաքում մենք մնացողը չենք, լավ իմացած լինես:

Մյուս պատգամավորները գլխով հաստատում են նրա ասածը:

Թագավորի գանձապահը, որ վերցրել էր քսակը, թագավորի ականջին փսփսում է, թե ոսկու տեղ խիճ ու ավազ է:

Թագավորը մտածում է` սրանք նպատակո՞վ են ոսկու տեղ խիճ ու ավազ բերել, թե՞ միամիտ սրտով: Փորձելու համար հրամայում է` նրանց առաջ մի մատուցարան սև սալոր դնեն` սև բոլոջների հետ խառը: Պատգամավորները վրա են պրծնում. ավագ պատգամավորն ասում է.

– Տղե՛րք, առաջ ոտավորն ուտենք` չփախչեն, անոտը մեր ծառան է:

Թագավորը տեսնում է նրանց խելքի չափը և դառնալով նրանց` ասում է.

– Գնացե՛ք ձեր տները, մինչև տեղ հասնեք, մեկ էլ ամառը եկած կլինի:

– Թախտիդ հաստատ մնաս, – ասում են պատգամավորները և ուրախ-զվարթ վերադառնում են իրենց քաղաքը:

Առաջադրանքներ

1․Բացատրի՛ր հետևյալ արտահայտությունները

ափ առնել-Ձեռքն առնել, բուռը՝ ձեռքը վերցնել

մի կշեռք-Մի ինչ-որ չափ

հաշիվը տեսնել-վճարումների հարցը լուծել

խելքի մոտ բան-տրամաբանական լինել

վրա պրծնել-Հարձակվել

խելքի չափը տեսնել-Հասկանալ թե ինչքանով է խելացի

պատգամ գնալ-Առաջարկություն, պահանջ

2․ Համառոտ պատմի՛ր նուկիմցիների ուղևորության մասին։

Նուկիմ քաղաքը շատ ցուրտ քաղաք էր, որովհետև այնտեղ երկու ձմեռ և մեկ ամառ էր։ Նուկիմի քաղաքացիները շատ էին մրսում և որոշում են գնալ թագավորի մոտ, որ խնդրեն երկու ամառ և մեկ ձմեռ։ Թագավորի մոտ գնում են ամենա խելոքները և հետները տանում են ոսկի, որ նվիրեն թագավորին։ Ճանապարհին նրանց ոսկին գողանում են և տեղը լցնում են ավազ։Նուկիմցիները ոչ մի բան չեն տեսել և չեն հասկանում, որ ոսկու տեղը ավազ է։ Հասնում են թագավորին և թագավորը հասկանում է, որ նրանք խելոք չեն։

3․ Գտի՛ր այն հատվածները, որտեղ երևում է նուկիմցիների «խելոք» լինելը։

Թագավորը մտածում է` սրանք նպատակո՞վ են ոսկու տեղ խիճ ու ավազ բերել, թե՞ միամիտ սրտով: Փորձելու համար հրամայում է` նրանց առաջ մի մատուցարան սև սալոր դնեն` սև բոլոջների հետ խառը: Պատգամավորները վրա են պրծնում. ավագ պատգամավորն ասում է.

– Տղե՛րք, առաջ ոտավորն ուտենք` չփախչեն, անոտը մեր ծառան է:

4․Նկարագրի՛ր դեպքեր, երբ պատգամավորները առաջին անգամ կտեսնեն ընկույզ, նարինջ։

Նուկիմցիները գնում են և տեսնում են, որ խանութպանը ինչ-որ կլոր նարնջագույն գնդակներ է վաճառում։

– Էդ ի՞նչ ես ծախում:

– Նարինջ:

Նարի՞նջ….Ո՛չ տեսել էին, ո՛չ լսել:

– Ուտելու բա՞ն է,- հարցնում են նրանք:

– Էն էլ ոնց:

– Դե, մի կշեռք տուր:

Կլպում են և կլեպը ուտում, իսկ  միջուկը մտածում են, որ դա կուտ է և թափում են։ Հետո էլ ասում, որ նարինջը անհամ է։

5․Շարունակի՛ր հեքիաթը։

Նրանք հավատացին թգավորին, որ ամառ կգա, բայց այնքան երկար տուն վերադարձան, որ մինչև հասան մյուս տարվա ձմեռը եկավ։

Պոմպեյն եղել է Հին Հռոմի երբեմնի ծաղկուն քաղաքներից մեկը։ Երբ 79 թվականին ժայթքեց Վեզուվի հրաբուխը, լավան մեծ արագությամբ ծածկեց քաղաքը։ Այսօր պեղված վայրը իրենից ներկայացնում է իր նմանը չունեցող Հին Հռոմի առօրյա պատկերը։ Ոչ վաղ անցյալում կատարված պեղումները ցույց տվեցին, որ մ. թ. ա. 1-ին հազարամյակում ժամանակակից Նոլա քաղաքի մոտակայքում գոյություն է ունեցել բնակավայր և մ. թ. ա. 7-րդ դարում մոտեցել է գետաբերանին[2]։ Պոմպեոսի նոր բնակավայրը հիմնադրվել է մ. թ. ա. 6-րդ դարում, օսկերի կողմից։

Քաղաքի վաղ պատմությունից քիչ տեղեկություններ են հայտնի։ Պահպանված աղբյուրները վկայում են հույների և էտրուսկների միջև բախումների մասին։ Որոշ ժամանակ Պոմպեոսը պատկանում էր կումերին քաղաքին, մ.թ.ա. VI դարի վերջերին գտնվում էր էտրուսկների տիրապետության տակ և Կապույա քաղաքի գլխավորությամբ մտնում էր քաղաքների միավորման մեջ։ Ընդ որում մ. թ. ա 525 թվականին ի պատիվ հունական աստվածների կառուցվեց դորիական տաճար։ Չինաստանում, Սիրակուզներում մ. թ. ա. 474 թվականին էտրուսկների ջախջախվելուց հետո տարածաշրջանը նորից անցավ հույների տիրապետության տակ։ Մ. թ. ա. 5-րդ դարի 20-ական թվականներին Կամպանիայի մյուս քաղաքների հետ գրավվեց սամնիթների կողմից;

Քաղաքը մասնակցել է իտալական դաշնակից քաղաքների մ. թ. ա. 90-88 թվականների ապստամբությանը, որի ընթացքում մ. թ. ա. 89 թվականին գրավվեց Սուլլայի կողմից, որից հետո սահմանափակվեց ինքնիշխանությունը և դարձրեց հռոմեական գաղութ։ Կարևոր տեղ էր զբաղեցնում «Վիա Ապպիա» (Via Appia) առևտրային ուղու վրա, որը միացնում էր Հռոմը և Հարավային Իտալիան։

Տիկիտոսի հաղորդմամբ՝ մ. թ. 59 թվականին տեղի է ունեցել դաժան մարտ Պոմպեոսի և Նուցերիոսի բնակիչների միջև։ Սկսվելով պոմպեյան արենայում գլադիատորական մրցումների ժամանակ փոխադարձ հայհոյանքներից, կոնֆլիկտը վերաճեց ծեծկռտուքի, որում հաղթանակ տարան պոմպեոսցիները, իսկ նուցերիոսցիների շարքերում շատ մարդիկ զոհվեցին կամ հաշմանդամներ դարձան։ Երկարատև հետաքննությունից հետո Սենատը մեղավորներին աքսորեց և 10 տարով արգելեց պոմպեոսում մրցումներ անցկացնել։ Ընդ որում, արդեն 62 թվականին արգելքը վերացվեց։

Վեզուվի ժայթքում
Ժայթքումը տեղի է ունեցել ամեն տարի օգոստոսի 23-ին Հին Հռոմում անցկացվող կրակի (այդ թվում նաև՝ հրաբխից ելնող) Վուլկան աստծո տոնակատարության հաջորդ օրը՝ մ.թ.79 թվականի օգոստոսի 24-ին[5]։
Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ 10 կմ հեռավորությունից արձակված 250 °C ջերմությունը բավարար էր մարդկանց ակնթարթորեն սպանելու համար, եթե նույնիսկ նրանք պաշտպանված լինեին ծածկերի տակ։

Greedy—ագահ

Never-երբեք

Share-կիսել

Anything-որևէ բան

Barrel-տակառ

Surface-մակերես

Shiny -պայծառ

Mirror-հայելի

Think-կարծել

Quickly-արագ

Try-փորձել

Steal-գողանալ

Hurry -շտապել

Strange-տարօրինակ

Hide-թաքնվել

Thief-գող

To be tired-հոգնած լինել

Wet-թաց

Realize-գիտակցել

Nobody-ոչ ոք

holiday-տոն

Christmas card-Սուրբ Ծննդյան բացիկ

to decorate-զարդարել

bright-պայծառ

to put-դնել

stocking-գուլպա

to gather together-միասին հավաքվել

to celebrate-նշել, տոնել

favourite-սիրելի

clever-խելացի

food-ուտելիք

to feed-կերակրել

a lake-Լիճ

to pat-շոյել

A shop-խանութ

to look after-խնամել

flat-բնակարան

new-Նոր

We live on the fourth floor-մենք ապրում ենք 4-րդ հարկում

on the first floor-առաջին հարկում

on the second floor-երկրորդ հարկում

on the third floor-երրորդ հարկում

on the fifth floor-հինգերորդ հարկում

On the sixth floor-վեցերորդ հարկում

on the seventh floor-յոթերորդ հարկում

parents-ծնողներ

mirror-հայելի

wardrobe-պահարան

bookcase-գրապահարան

cooker-գազօջախ

sink-լվացարան

fridge-սառնարան

in the corner of the room-սենյակի անկյունում

a leaf-տերև leaves-տերևներ

to melt-հալվել

snowdrop-ձնծաղիկ

to rain-անձրևել

rain-անձրև

rainy-անձրևային

beans-հատիկ

beanstalk-լոբու ցողուն

castle-ամրոց

cupboard-սպասքի պահարան

enormous-ահավոր մեծ

hen-հավ

harp-տավիղ

 

Զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց կար:

Ջրաղացի դռան առջև, կանաչ ուռենու տակ, թիկն էր տվել ջրաղացպանը և չիբուխը գոհ ծխում. կողքին նստել էր կինը, իսկ նրանց աչքերի առջև մի սիրուն մանուկ՝ նրանց երեխան, խաղ էր անում:

Մեղմիկ սոսափում էր ուռենին, և ջրաղացն անուշ մտմտալով, ասես հին օրերից մի հին հեքիաթ էր պատմում:

***

Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ:

Անցավ մի քարավան. մի ուղևոր տեսավ լացող մանուկին, խղճաց, վեր առավ և իր հետ տարավ:

Տարավ իր տունը, և որովհետև զավակ չուներ, որդեգրեց նրան:

***

Մանուկը մեծացավ, դարձավ մի շնորհալի երիտասարդ:

Ամենքը սիրում էին նրան և ուրախանում նրա վրա, բայց նա տխուր էր, միշտ տխուր:

Երբ երեկոները մենակ նստում էր իրենց շքեղ պատշգամբում, որի շուրջը բացվում էր պարտեզը հովասուն ծառերով և կարկաչուն շատրվաններով՝ նրա հոգին սլանում էր մի ուրիշ վայր, որ հեռավոր երազի պես մեկ երևում էր, մեկ չքանում…Երևում էր մի խեղճ ջրաղաց զմրուխտյա գետակի վրա, որ օր ու գիշեր մանկության պես սիրուն մի հին հեքիաթ էր պատմում, տեսնում էր երկու հարազատ դեմքեր՝ նստած կանաչ ուռենու տակ. մեկը մտքի մեջ ընկած չիբուխ է ծխում, մյուսը արցունքոտ աչքերով նայում է հեռուն:

-Ինչու՞ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան,-ի՞նչդ է պակաս, թե սեր ունես մի աղջկա, հայտնիր, թե չէ, ինչ կա…

Եվ խնջույք էր սարքել բարի հայրը որդուն ուրախացնելու համար. դահլիճները լուսավորված էին ջահերով. նազելի աղջիկները պատել էին երտասարդի շուրջը, ասում ու ծիծաղում էին:

***

Եվ երիտասարդը մի օր զգույշ դուրս ելավ դահլիճներից, անհայտացավ խավարի մեջ ու էլ չվերադարձավ:

Նա գնաց, շրջեց, թափառեց շատ ու շատ տեղեր, հարցուփորձ արավ և մի օր վերջալույսի շողերի տակ տեսավ զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց: Տեսավ՝ ջրաղացին կռնակը տվել է մի հին խրճիթ, որի բուխարիկից մարմանդ ծուխ է ելնում:

Մոտեցավ խրճիթին, կամացուկ նայեց լուսամուտից ներս. նստել էր մի ալևոր մարդ և մտախոհ չիբուխ էր ծխում. մի երերուն պառավ ցամաքած ձեռքերով սեղան էր փռում: Երբ նրանք հացի նստան, պառավը վերցրեց մի կտոր հաց ու ասավ.

-Այս էլ որդուս բաժինը:

-Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…Հե՜յ մեր որդին էլ չի գա:

-Ա՜յ մարդ, աստված գիտե, մեր որդին հիմա ու պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարելի է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդուս բաժինն եմ տալիս. ինչ իմանաս, կարելի է նայել իմ որդուս իրենից բաժին է տալիս…

***

Այդ միջոցին ներս ընկավ որդին, գրկեց մորն ու հորը, համբուրեց և լացեց:

-Ա՜ , մեր որդին,-բացականչեցին ծերունիները և գրկերի մեջ առան իրենց կորած, կարոտացած որդուն և լաց եղան:

Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:

Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն մանկության պես ոսկի…

Հարցեր և առաջադրանքներ՝

Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

ձորակ-փոքրիկ ձոր

շավիղ- նեղ արահետ, կածան

մացառ-փշոտ թփուտ

շնորհալի-տաղանդավոր

շքեղ-ճոխ

Քո սիրած գույնով ներկիր այն հատվածները, որտեղ երևում է խրճիթի երջանիկ լինելը:

Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:

Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն մանկության պես ոսկի…

Գրիր մգեցրած բառերի հոմանիշները:

Մեղմեր-Մեղմ, մեղմագին, հանդարտ, կամացուկ, հանդարտիկ:

Մտմտալ-Մտածել, մտորել, խորհեյ, խորհրդածել, խոկալ

շովիղը-ճանապարհ, ուղի, արահետ, կածան, ճլղա

շնորհալի-Տաղանդավոր, մեծաշնորհ

ուրախանալ-Զվարճանալ, բերկրել, բերկրանալ, ցնծալ, հրճվել

շքեղ-Պերճ, փառահեղ, հոյակապ, շլացուցիչ, ակնապարար,- ակնահաճո, ճաշակավոր, բազմազարդ

վերջալույս-Մայրամուտ, արևամուտ, իրիկնամուտ, իրիկնալույս, մթնշաղ

Վերնագրիր առանձնացված հատվածները:

Ջրաղասպանն ու իր ընտանիքը

Թիթեռնիկի հետևից

Հիշողություն

Վերադարձ

Ընտանիքի ուրախությունը

Ընտրիր հատվածներից մեկը և գրավոր պատմիր:

Մի օր մանուկը վազելով գնաց թիթեռնիկի հետևից։ Գնաց գնաց ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորից ձոր և կորցրեց ճանապարհը դեպի ջրաղաց։ Գնաց գնաց և հասավ մի մեծ ճանապարհ, նստեց եզերքին և լաց եղավ։ Անցնում էր մի մարդ։ Նա տեսավ այդ երեխային և վերցրեց իր տուն։ Քանի որ նա չուներ երեխա, նա այդ մանուկին որդեգրեց։

Ի՞նչ ես կարծում՝ տղան ճի՞շտ վարվեց, երբ թողեց իրեն մեծացրած ծնողներին:

Նա պետք էր գնար և ասեր այն մարդուն, ով իրեն որդեգրել էր, որ ուզում է գտնել իր ծնողներին։

Լրացուցիչ առաջադրանք՝

Գրիր քո կարծիքը պատմվածքի վերաբերյալ:

 

Выполнить задание:

Ответь на вопрос, употребляя данные существительные: пенал, книга, учебник, девочка, карандаш, телефон.

Образец: Чего нет на столе? — На столе нет ручки

Чего нет на столе? — На столе нет пенала.

Чего нет в рюкзаке? — В рюкзаке нет книги.

Чего нет на полке? — На полке нет учебника.

Кого нет в школе? — В школе нет девочки.

Чего нет на парте? — На парте нет карандаша.

Чего нет в сумке? — В сумке нет телефона.

Խնդիր   358

ա)Եթե  Կարենն  իր   ունեցած  գումարից   ծախսեր  80  դրամ, ապա  նրա   մոտ  կմնար  այնքան  գումար, որքան  ունի  Հայկը։ Հաշվիր, թե   նրանցից  յուրքանչյուրը  որքան  գումար  ունի, եթե  նրանք  միասին  ունեն  1400  դրամ։

Լուծում՝

1400-80=1320

1320:2=660

660+80=740

Պատ․՝ Հայկ 660 դրամ, Կարեն 740 դրամ

բ) Եթե  մայրիկը    Սոնային  տա  ևս  300  դրամ, ապա  Սոնան  կունենա  այնքան   գումար, որքան  ունի   եղբայրը։ Հաշվիր, թե   նրանցից  յուրաքանչյուրը   որքան  գումար  ունի , եթե  նրանք  միասին   ունեն   2500  դրամ։

Լուծում՝

2500+300=2800

2800:2=1400

1400-300=1100

Պատ․՝ Սոնա 1100 դրամ, եղբայր 1400

Վարժ  360

Ընկերոջդ  հետ  կարդա  Աննայի  առաջարկած  խնդիրը։ Փորձե՛ք   հասկանալ   լուծման  ընթացքը   և լուծել  նաև  մյուս  խնդիրները։

ա) Կան  11  լ, 4  լ   և  3  լ  տարողությամբ   դույլեր։ 11լ տարողությամբ  դույլը  ամբողջությամբ  լցված  է   ջրով, իսկ  մյուս    երկուսը  դատարկ   են։ Ինչպես առանձնացնել   6լ   ջուր  մեկ  դույլի   մեջ։

Լուծում՝

11 լ – 4 լ = 7 լ

4 լ – 3 լ = 1 լ

7 լ + 3 լ = 10 լ

10 լ – 4 լ = 6 լ

բ) Կան  11  լ,    4   լ    և   3 լ   տարողությամբ    դույլեր։ 11  լ   տարողությամբ   դույլը   ամբողջությամբ   լցված  է   ջրով, իսկ  մյուս    երկուսը  դատարկ   են։ Ինչպես     առանձնացնել   10լ   ջուր  մեկ  դույլի   մեջ։

Լուծում՝

11 լ – 4 լ = 7 լ

4 լ – 3 լ = 1 լ

7 լ + 3 լ = 10 լ

Խնդիր  365

ա) Երկու   թվերի   քանորդը   24  է։ Բաժանարարը   215-ն  է։Գտիր  բաժանելին   և  կազմիր  հավասարություն։

Լուծում՝

24×215=5160

5160:215=24

Պատ․՝բաժանելին 5160

բ) Երկու   թվերի   արտադրյալը   7040 է։ Արտադրիչներից   մեկը   22-ն  է։ Գտիր  մյուս  արտադրիչը    և  կազմիր  հավասարություն։

Լուծում՝

7040:22=320

320×22=7040

Պատ․՝ արտադրիչը 320

գ)Երկու   թվերի   գումարը   453  է։ Գումարելիներից  մեկը 39-ն  է։ Գտիր  մյուս  գումարելին  և  կազմիր  հավասարություն։

Լուծում՝

453-39=414

414+39=453

Պատ․՝գումարելի 414

դ) Երկու   թվերի   տարբերությունը   318  է։ Նվազելին   1000-ն  է։ Գտիր  հանելին  և  կազմիր  հավասարություն։

Լուծում՝

1000-318=682

1000-682=318

Պատ․՝Հանելին 682

Վարժ․366

Հաշվիր  արտահայտության  արժեքը։

ա) 7560։(1512։12:14)-840000:1000=0

1512:12=126

126:12=9

7560:9=840

840000:1000=840

840-840=0

բ) 10000-(2012+6420)-(3580-2012)=0

2012+6420=8432

3580-2012=1568

10000-8432=1568

1568-1568=0

 

 

 

Վարժ․371

Կատարիր գործողությունները։

ա) 44կմ-35մ=43կմ 1000մ-35մ=43կմ 965մ

62դմ 2սմ-8սմ=61դմ 12 սմ – 8 սմ = 61դմ 4սմ

 

Վարժ․ 374

Չորս իրար հաջորդող թվերի գումարը 166 է։ Որո՞նք են այդ թվերը։

Պատ ․՝ 40, 41,42,43

 

Վարժ․375

ա) Տպարանում գրքի շապիկը թաղանթապատող հաստոցը 10 րոպեում թաղանթապատում է 240 շապիկ։ Քանի՞ շապիկ կթաղանթապատի այդ հաստոցը 2 ժամում։

Լուծում՝

2×60=120

120:10=12

12×240=2880

Պատ․՝ 2880 շապիկ

 

Վարժ․ 376

ա) Բնակարանի վերանորոգման համար վճարելով 117000 դրամ՝ գնեցին 2 տ գաջ և 3 տ ցեմենտ։ Ի՞նչ արժե 1 տ գաջը, եթե 1 տ ցեմենտն արժե 25000 դրամ։

Լուծում՝

3×25000=75000

117000-75000=42000

42000:2=21000

Պատ․՝ 21000 դրամ