1․ Սյունակներից ընտրել համապատասխան արմատները և կազմել 6 բարդ բառ:

1.Բնություն                                  թղթե

վայրկյան                                  որսալ

շեկլիկ                                       հերակալ

ձուկ                                           ուղտ

խաղալ                                      չափում

ինձ                                             նկարել

Բնանկար, վայրկյանաչափ, շիկահեր, ձկնորս, խաղաթուղթ, ընձուղտ։

2. Ձյուն                                      պատճառ

մուկ                                           ոսկոր

այտ                                            դեղ

միշտ                                          կսկծալ

դառը                                           դալար

սկիզբ                                          ծաղիկ

Ձնծաղիկ, մկնդեղ, այտոսկր, մշտադալար, դառկսկիծ, սկզբնապատճառ։

3.Երես                                         մորուք

հոգի                                            հանդես

քնար                                           պաշտել

շեկ                                               հավ

զորք                                             հմայել

լայնություն                                 արձակել

Զորահանդես, լայնարձակ, երեսպաշտ, շիկահավ, հոգեհմա։

4.Արդար                                       բույլ

սիրտ                                            տունկ

աստղ                                            բեռ

որթ                                               բաց

ուղի                                            հանել

պատ                                          դատ

Արդարադատ, սրտաբաց, աստղաբույլ, որթատունկ, ուղեբեռ, պատուհան

5.Ծաղիկ                                       խմոր

ասեղ                                             գորգ

թթու                                             ճառ

ուղի                                             պատել

բաժակ                                         բույլ

պարիսպ                                     տերև

ծաղկաբույլ, ասեղնագորգ, թթվախմոր, պարսպատել, բաժակաճառ, ասեղնատերև

2․ Բառաշարքերում գտնել և առանձնացնել հոմանիշների 6 զույգ:

1.Կեղտ, գութ, եղեգնուտ, խիղճ, ավար, թախիծ, կարծիք, օրրան, մորմոք, թալան, իմաստ, հայրենիք, տեսակետ, աղտ:

Կեղտ-աղտ

գութ-խիղճ

եղեգնուտ-իմաստ

ավար-թալան

թախիծ-մորմոք

կարծիք-տեսակետ

օրրան-հայրենիք

2.Ձու, նեցուկ, ճաճանչ, պայտ, թարթիչ, վիհ, աշտանակ, արտևանունք,  օշարակ, ճրագակալ, անդունդ ,ճառագայթ, հավկիթ, հենարան:

Ձու-հավկիթ

նեցուկ-հենարան

ճաճանչ-ճառագայթ

պայտ-օշարակ

թարթիչ-արտևանունք

վիհ-անդունդ

աշտանակ-ճրագակալ

3.Աքցան,տաղտուկ, խուճապ, գինարբուք, մորմոք, խրախճանք, արգելք, ահ, գուրգուրանք, երկյուղ, խոչընդոտ, գորով, տագնապ, ձանձրույթ:

երկյուղ-ահ

խուճապ-տագնապ

արգելք-խոչընդոտ

տաղտուկ-ձանձրույթ

գինարբուք-խրախճանք

գուրգուրանք-գորով

աքցան-մորմոք

3․ Տրված բառերին վերջից կամ սկզբից ավելացրու տառեր և ստացիր նոր բառեր:
Աջ-աջակողմյա
տուն-անտուն
ունկ-սունկ
քար-քարեզր
վազ-ավազ
երան-երանգ
կար-կարմիր
լոր-լորենի
պար-պարիսպ
աղեղ-աղեղնավոր
շուն-շունչ
սան-սանր
ծուխ-ածուխ
չոր-չորս
գիր-գիրք
բարձ-բարձր
այլ-գայլ
բու-բուն

4. «Լավություն արա, ջուրը գցիր, ձուկը չիմանա, Աստված կիմանա» առածը նշանակում է՝
Ա. եթե ձուկ ես բռնում, մեկ-մեկ էլ կերակրիր նրան
Բ. ձուկն Աստծո ստեղծածն է և չի կորչի
Գ. ուրիշի համար արված լավ գործը չի կորչի
Դ. լավություն արա, ջուրը գցիր, կկակղի, կուտեն
Ե. լավությունը ձուկ է, այսօր այստեղ է լողում, վաղը՝ այնտեղ:

Ինչպես ամբողջ թվերի համար, տասնորդական կոտորակների համար ևս կարելի է կիրառել դիրքային գրառում:

Սկզբում դիտարկենք այնպիսի տասնորդական կոտորակներ, որոնց համարիչի թվանշանների քանակն ավելին է կամ հավասար հայտարարի թվանշանների քանակից:

Համարիչում ստորակետով աջից անջատենք այնքան թվանշան, որքան զրո կա հայտարարում:

Օրինակ՝

Հիմա դիտարկենք այն դեպքը, երբ համարիչի թվանշանների քանակը փոքր է հայտարարի թվանշանների քանակից:

Համարիչին ձախից զրոներ կցագրելով, հավասարեցնում ենք համարիչի և հայտարարի թվանշանների քանակները և գալիս ենք արդեն դիտարկված դեպքին:

Օրինակ՝

Տասնորդական կոտորակը բաղկացած է ամբողջ մասից (բոլոր թվանշանները մինչև ստորակետը) և կոտորակային մասից (բոլոր թվանշանները ստորակետից հետո):

Ցանկացած թվանշանի դիրքը տասնորդական կոտորակում կարևոր է, այն որոշում է թվանշանի կարգը:

Տասնորդական կոտորակի ամբողջ մասի կարգային միավորները նույն են, ինչ որ բնական թվերինը՝ միավորներ, տասնավորներ, հարյուրավորներ և այլն:

Կոտորակային մասի կարգային միավորները որոշում են այսպես՝ տասնորդականներ (ստորակետից անմիջապես հետո եկող կարգը), հարյուրերորդականներ (ստորակետից հետո եկող երկրորդ կարգը), հազարերորդականներ (ստորակետից հետո եկող երրորդ կարգը) և այլն:

Գրենք 25,574,13,827, 3,9 և 48,65 տասնորդական կոտորակների կարգային միավորները աղյուսակի տեսքով:

Օրինակ՝

Առաջադրանքներ․

1)205 ամբողջ 3 տասնորդական կոտորակը գրիր թվանշաններով:

Ամբողջ և կոտորակային մասերի միջև տեղադրիր ստորակետ:

205,3

2)Լրացրու 20,4537 թվի կարգային միավորների աղյուսակը:

3)Դիրքային գրառումով գրե՛ք տասնորդական կոտորակը․

372/10 = 37,2

13/1000 = 0,013

129/100 = 1,29

513/10000 = 0,0513

4)Տասնորդական կոտորակը գրե՛ք սովորական կոտորակի տեսքով․

3,87 =  387/100

16,99 = 1699/100

137,56 = 13756/100

0,003 = 3/1000

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Ո՞ր թվում է 3 թվանշանը գտնվում տասնորդականների կարգում:

5.4329

543.29

54.329

5432.9

2)Դիրքային գրառումով գրե՛ք տասնորդական կոտորակը․

813/100 = 8,13

3/100 = 0,03

4567/10 = 456,7

932/1000 = 0,932

3)Տասնորդական կոտորակը գրե՛ք սովորական կոտորակի տեսքով․

1,001 = 1001/1000

3,5978 = 35978/10000

74,0938 = 740938/10000