мама-мамы

сад-сады

шкаф-шкафы

стол-столы

студент-студенты

журнал-журналы

рыба-рыбы

подъезд-подъезды

фильм-фильмы

лифт-лифты

комната-комнаты

диван-диваны

кабинет-кабинеты

класс-классы

университет-университеты

ресторан-рестораны

фирма-фирмы

стадион-стадионы

нота-ноты

ваза-вазы

игра-игры

театр-театры

Վարժ 94

Հաշվիր  օգտվելու գումարման տեղափոխական հատկությունից

ա)

393+600+7+3000=4000

393+7=400

400+600=1000

1000+3000=4000

12000+6214+8000=26214

12000+8000=20000

20000+6214=26214

6480+224+500+20=7224

6480+20=6500

6500+500=7000

7000+224=7224

375+254+600+25+312=1566

375+25=400

400+600=1000

254+312=566

1000+566=1566

Վարժ 95

Կատարիր գործողությունները։

ա)

90 կմ +234 կմ+210կմ=534 կմ

90+210=300

234+300=534

8 կմ 250 մ-3 կմ= 5250 մ

8000+250=8250

8250-3000=5250

6 կմ 420 մ+3 կմ 200մ=9620

6000+420=6420

3000+200=3200

6420+3200=9620

6 կմ 700 մ + 300 մ =7000

700+300=1000

6000+1000=7000

Վարժ 97

Հաշվիր

ա)2×72 կգ=144 կգ

6×84 մ= 504 մ

12×32 լ=384 լ

3×15 վ =45 վ

12×100 տ =1200 տ

36×24 մ =864 մ

բ) 7×3 ժ =21 ժ

4×27 կմ =108կմ

8×27 կմ =216 կմ

6×8ր= 48 ր

8×25 տ = 200 տ

3×25 ց=75 ց

Վարժ 98

Հաշվիր

ա)

62400։60=1040

3054×62=189348

բ)

5050:50=101

5002×55=275110

գ)

350700:70=5010

4564×770=3514280

Վարժ 94

Հաշվիր օգտվելով գումարման տեղափոխական հատկությունից։

բ)

796+200+4+450=1450

796+4=800

800+200=1000

1000+450=1450

38000+6550+2000=46550

38000+2000=40000

40000+6550=46550

42300+142+2000+700=45642

42300+700=43000

142+2000=2142

43000+2142=45642

Վարժ 95

կատարիր գործողությունները։

բ)

30 կմ+352 կմ+170կմ=552 կմ

30+170=200

200+352=552

8 կմ  420 մ -210 մ=8210

8000+420=8420

8420-210=8210

5 կմ 385 մ+7 կմ 400 մ= 12785

5000+385=5385

7000+400=7400

7400+5385=12785

8 կմ 200 մ +800 մ =

8000+200=8200

8200+800=9000

Վարժ 76

Մարզիր հիշողությունդ։

47+25=72

72×10=720

720:9=80

80-16=64

64+17=81

81-34=47

Վարժ 85

Կազմիր արտահայտությն և լուծիր խնդիրը։

ա) Բրիգադը մինչև ընդմիջում քաղեց 2 տ 450 կգ խնձոր ընդմիչումից հետո 600 կգ ավելի։ Ամբողջ խնձորը հավասարապես լցրեցին 220 արկղի մեջ և ուղարկեցին պահեստ։ Քանի՞ կգ խնձոր լցրեցին յուրաքանչյուր արկղի մեջ։

Լուծում

(2450+2450+600):220=25

2450+2450=4900

4900+600=5500

5500:220=25

Պատ 25

բ)

Անին գնեց 7 միատեսակ տուփ կարագ։ այդ կարագից 540 գ նա օգտագործեց գաթա պատրաստելու համար, իսկ մնացած 860 գ-ը պահեց սարնարանում։ Որքանե՞ր մեկ թուփ կարագի զանգվածը։

(860+540)։7=200

860+540=1400

1400:7=200

Վարժ 86

Կազմիր արտահայտության և լուծիր խնդիրը

ա)

Պահեստա պետը պահեստում եղած 840 կգ շաքարավազից 2-ական կգ լցրեց 180 տոպրակների մեջ և ուղարկեց խանութ։ Որքա՞ն շաքարավազ մնաց պահեստում։

Լուծում

840-180×2=480

180×2=360

840-360=480

Պատ․՝ 480 կգ

բ)

Վարպետը 300 լ խաղողի հյութից լցրեց 2 լ տարողությանբ 75 շիշ մնացած հյութը նա լցրեց 3 լիտրանոց շշերի մեջ։ Քանի՞ 3 լիտրանոց շիշ օգտագործեց նա։

Լուծում

(300-75×2):3=50

75×2=150

300-150=150

150:3=50

Պատ․՝ 50

Վարժ 87

Ասա յուրաքանչյուր սլաքին համապատասխան թիվը։ Այդ թվերից յուրաքանչյուրի համար ասա նրա հարևան կլոր հարյուրյակները և կլոր հազարյակները։ Ո՞ր կլոր հարյուրյակն է այդ թվին ավելի մոտ։

6860 – 6900, 6800, ավելի մոտ հարյուրակն է 6900։

7000 – 6900, 7100, հավասար մոտ է։

7030- 7100, 7000, ավելի մոտ հարյուրակն է 7000։

7180- 7200, 7100, ավելի մոտ հարյուրակն է 7200։

7290- 7300, 7200, ավելի մոտ հարյուրակն է 7300։

7380- 7400, 7300, ավելի մոտ հարյուրակն է 7400։

7490- 7500, 7400, ավելի մոտ հարյուրակն է 7500։

 

Մի կետից դուս եկող երկու ճառագայթների կազմած պատկերը կոչվում է անկյուն։

Կան անկյունների 4 տեսակ՝ ուղիղ, սուր,բութ,փռված։

Սուր անկյունները 0-ից մեծ է 90-ից փոքր։

Բութ անկյունները 90 աստիճանից մեծ 180-ից փոքր։

Փռված անկյունները 180 աստիճանանկյուններն են։

 

Վարժ 88

Ասա՝ որոնք են վեցանիշ թվի գրության կարգային միավորները և պատասխանիր հարցին։

Միավոր, տասնավոր, հարյուրավոր, հազարավուր, տասհազարավոր, հարյուրհազարավոր։

-Քանի՞ կարգային միավոր կարող է պարունակել թվի յուրաքանչյուր կարգ։

9 կարգային միավոր (1,2,3,4,5,6,7,8,9)

-Ասա մի քանի թիվ, որոնց հազարյակների կարգում կա 7 կարգային միավոր։

147565,237688,937445, 137656,247549

-Ասա մի քանի թիվ, որոնց հարյուրակների կարգում կարգային միավոր չկա։

145098, 135056,323067,213045

Վարժ 89

Բերված տվյալներին համապատասխան ասա թե որ դատողությունն է ճշմարիտ։

Երբ Սոնան առաջին անոթից 3 լ ջուր լցրեց երկրորդի մեջ, երկու անոթներում ջրի քանակները հավասարվեցին։

-առաջինում կար 3 լ ավելի, քան երկրորդում։ սխալ է

-առաջինում կար 6 լ ավելի, քան երկրորդում։ ճիշտ է

-երկրորդում կար 6 լ պակաս, քան առաջինում։ ճիշտ է

Վարժ 90

Արտագրիր և լրացրու բաց թողած թվերն ու թվանշանները։

ա) 7 հազ․ + 8 հ + 4 մ = 7804

4 հազ․ + 2 հ + 3 տ +8 մ=4238

բ) 40000+3000+ 20+5=43025

7×1000+5×100+2×1=7502

Վարժ 92

Մարզի՛ր հիշողությունդ։

4200:70=60

60×50=3000

3000:300=10

10×560=5600

5600:80=70

70×60=4200

Վարժ 93

ա) Հաշվիր 15 սմ 20 սմ կողմերով ուղանկյան պարագիծն ու մակերեսը։

Լուծում՝

15×2=30

20×2=40

40+30=70

15×20=300

Պատ․՝ պարագիծը 70 սմ, իսկ մակերեսը 300 սմ

բ) Հաշվիր 20 սմ կողմով քառակուսու պարագիծն ու մակերեսը։

Լուծում՝

20×4=80

20×20=400

պատ․՝ պարագիծը 80 սմ, իսկ մակերեսը 400 սմ

Լյուսի տատիս իմացած հեքիաթներին վերջ չկար:

Ահա դրանցից մեկը, որն ապացուցում է, թե հուսահատությունը պարզապես անհեթեթություն է: Այս պատմությունը հյուսնի մասին է, ով ապրել է հարյուրավոր տարիներ առաջ: Օրերից մի օր, տուն վերադառնալիս, ընկերներից մեկը կանգնեցնում է նրան և հարցնում.

– Եղբայրս, դեմքդ ինչո՞ւ է թթված: Բա՞ն է պատահել:

– Եթե իմ տեղը լինեիր, – պատասխանում է հյուսնը, – դու էլ այս օրին կլինեիր:

– Ի՞ն չ է եղել, – հետաքրքրվում է ընկերը:

– Մինչև առավոտ, – ասում է հյուսնը, – թագավորի հրամանով պետք է տասնմեկ հազար տասնմեկ հարյուր տասնմեկ գրվանքա փայտի լավագույն սղոցուքը տանեմ պալատ, թե չէ գլխիցս կզրկվեմ:

Ընկերը ժպտում է և գրկում նրան:

– Ասում է, – սիրելի ընկերս, – մի հուսահատվիր: Արի գնանք, ուտենք-խմենք և վաղվա մասին մոռանանք: Հույսդ երբեք մի կորցրու:

Գնում են հյուսնի տուն և տեսնում, որ նրա կինն ու երեխաները նույնպես լուրն առել են և լացուկոծ են անում: Ընկերը նրանց էլ է հորդորում, որ չվշտանան և բոլորը միասին սկսում են ուտել, խմել, ուրախ-ուրախ զրուցել, երգել ու պարել:

Խնջույքի կեսին հյուսնի կինը վերսկսում է. – Խեղճ ամուսինս, առավոտյան զրկվելու ես գլխիցդ, իսկ մենք զվարճանում ենք:

– Ա՜խ, և ոչ մի հույս չկա:

– Մի՛ տանջվիր, – ասում է հյուսնը, – ամեն ինչ զուր է:

Եվ շարունակում են ուտել, խմել, երգել ու պարել:

Երբ լույսը ճեղքում է խավարն ու սկսվում է օրը, բոլորը լռում են՝ սարսափով ու վշտով համակված: Թագավորի մարդիկ գալիս և կամացուկ թակում են հյուսնի տան դուռը:

Հյուսնը հառաչում է.

– Այժմ գնում եմ մեռնելու:

Եվ բացում է դուռը:

– Հյուսն, – ասում են հյուրերը, – թագավորը մեռել է:

Նրա համար դագաղ սարքիր:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ սովորեցրեց քեզ այս առակը: Քո կարծիքով, ո՞րն է այս առակի հիմնական ասելիքը:

Ինձ առակը սովորեցրեց, որ չպետք է  վախենալ և հուսահատվել։
2.Բնութագրի՛ր թագավորին:

Թագավորը շատ չար էր , որովհետև նա անհնարին բան էր  պահանջել հյուսնից։

Самая нужная вещь это воздух, потому что без воздуха жизни не будет. Воздух нужен нам, чтобы мы все жили․ На других планетах, где нет воздуха, там нет людей , животных и растений.

отправились, дорогу, Сыновья, в

Сыновья отправились в дорогу.

сын, из, Старший, кармана, горсть, вынул, зерна

Старший сын вынул из кармана горсть зерна.

Средний, из, сын, вынул, горсть, кармана, земли

Средний сын вынул из кармана горсть земли.

сын, свечку, Младший, кармана, из, вынул.

Младший сын вынул из кармана свечку.